Vücut kitle indeksi, kilo ile boy arasındaki ilişkiyi açıklayan bir kavramdır. Obezite tedavilerinde ve kişilerin ne kadar kilolu olduklarının belirlenmesinde kullanılır.

Vücut Kitle İndeksi Nedir?

Vücut kitle indeksi, kişilerin vücutlarındaki tahmini yağ miktarını gösteren bir değerdir. Bu değerin hesaplanmasında kişilerin boyları ve kiloları kullanılır. Obezite tedavisi ve kişilerin ne kadar kilolu olduklarının tespiti gibi farklı alanlarda bu değerden yararlanılır. Ancak beden kitle indeksinin bir değer ve söylediği sonuçların ise tahmin olduğu unutulmamalıdır.

Vücut kitle indeksi, VKİ şeklinde kısaltılır. Bu kavramın İngilizcesi ise Body Mass Index olup, kısaltılması BMI şeklindedir. Ülkemizde de bazı yerlerde bu kısaltma kullanılır. Ayrıca beden kitle indeksi ifadesinden BKİ olarak kullanıldığı alanlar da vardır.

VKİ, ideal kilonun tespiti ve vücuttaki yağ miktarının bulunması konusunda oldukça başarılıdır. Ancak verdiği sonuçların kesin olmadığı, özellikle vücut geliştirme sporcularının yüksek kas kütlesine sahip olması nedeniyle, bu tür kişilerde alakasız sonuçlar verdiği göz önünde bulundurulmalıdır.

Vücut Kitle İndeksi Nasıl Hesaplanır?

Vücut kitle indeksi; kişinin kg cinsinden kilosu ile metre cinsinden boyunun karesinin oranıdır. VKİ hesaplama ise şu şekilde yapılır:

• VKİ = kg / m²

Hesaplamanın nasıl yapıldığının daha iyi anlaşılması için birkaç örnek yararlı olacaktır.

Boyu 175 cm, ağırlığı 70 kg olan birinin BMI hesabı şu şekildedir:

• BMI = 70 / (1,75)² = 70 / 3,0625 = 22,85

Boyu 160 cm, ağırlığı 90 kg olan birinin BMI hesabı şu şekildedir:

• BMI = 90 / (2,56)² = 90 / 2,56 = 35,15

Hesaplamalar genel olarak bu şekildedir. Zaten hesaplamaların yapılmasını sağlayan birçok araç vardır. İnternet üzerinden ücretsiz olarak erişilebilen bu araçlara ağırlık ve boy girilerek VKİ bulunur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, ağırlığın kg, boyun ise metre cinsinden işleme alınmasıdır.

Vücut Kitle İndeksi Ne Anlama Gelir?

Vücut kitle indeksi, insanların genel durumları hakkında fikir verir. Yapılan hesaplama sonucunda kişilerin zayıf, normal, kilolu veya obez olup olmadıkları anlaşılır. Ancak tekrar vurgulamak gerekirse buradaki hesaplamaların verdiği sonuç, tamamen tahminidir.

VKİ değeri ile bu değerin ne anlama geldiğine dair detaylar şu şekildedir:

Buradaki kilo durumuna dair çıkarımlar tahmindir. Ancak yüksek kas kütlesine sahip insanların haricindekiler açısından bu tahminler genellikle doğru çıkar.

Kişilerin ağırlıklarının ne anlama geldiği açısından buradaki çıkarımlar önemlidir. Ayrıca uygulanacak tedaviler için de BMI bir referans noktası olarak kabul edilir. Örneğin; gastric bypass için hastaların vücut kitle indekslerinin 40 ve üzerinde olması veya 35 ve üzerinde olmasına karşın kronik bir hastalık riskinin bulunması şartı aranır.

Obezite Teşhisi İçin VKİ Yeterli Midir?

Beden kitle indeksi, obezite konusunda çok önemli bir veridir. Her ne kadar vücuttaki tahmini yağ oranını ortaya koysa da, büyük kas kütlesine sahip insanların haricindeki kişiler için bu tahminler doğru olarak kabul edilir.

Vücut kitle indeksi, kişilerin obez olup olmadığına dair güçlü fikirler verir. Örneğin; VKİ’si 25 olan biri için obez demek veya obezite tehlikesinden söz etmek doğru olmaz. Zira ağırlığı ile boy oranına bakıldığında, kişinin obezite değerlerinden uzak olduğu görülür.

BMI’si 35 olan biri içinse obeziteden söz edilebilir. Bu noktadaki çıkarımın ilk aşamada bir tahmin olarak kabul edilmesi gerekir. Zira teşhis ve tanı için sadece VKİ yeterli değildir. Bunun yanında farklı değerlere de bakılır.

Bel çevresi, dikkate alınan önemli değerlerden biridir. Bel çevresinde biriken yağların vücut için zararlı hormonlar üretme etkisi vardır. Dolayısıyla bel çevresi mutlaka dikkate alınır.

Bir diğer önemli husus ise yağ dokusu oranının hesaplanmasıdır. Erkeklerde yağ oranı %25’in, kadınlarda ise %30’un üzerine çıktığında obezite riskinden söz edilir.

Vücut kitle indeksi, obezite ve kilo konusunda önemli bir veridir. Ancak bu verinin söyledikleri sadece tahmindir.